สมาคมฯ โดยคุณตรีรัตน์ เชาวน์ทวี ที่ปรึกษาคณะอนุกรรมการกลุ่มผลิตภัณฑ์ปู, คุณธวัชชัย พูนช่วย ประธานคณะอนุกรรมการกลุ่มผลิตภัณฑ์ปู พร้อมด้วยคุณโอปอ ศรีผา และคุณอติยุทว์ หาญมนตรี คณะอนุกรรมการฯ, คุณเสาวนีย์ คำแฝง ผู้อำนวยการสมาคมฯ , นายประมุข ตะเคียนคาม ผู้จัดการฝ่ายบริการข้อมูลวิชาการ และคณะนักวิจัยภายใต้โครงการปรับปรุงการทำประมงปูม้าของไทยอย่างยั่งยืน เข้าร่วมการประชุมชี้แจงผลการประเมินความก้าวหน้ารายกิจกรรมภายใต้โครงการปรับปรุงการทำประมงปูม้าของไทยอย่างยั่งยืน โดยมีนายบัญชา สุขแก้ว รองอธิบดีกรมประมง เป็นประธานการประชุม โดยมีรายละเอียดจากการประชุม ดังนี้

1. สมาคมรายงานสถานะการประเมินโครงการ FIP ปูม้า ล่าสุด แบ่งเป็น

1.1 ผลการประเมินจากเวปไซต์ Fisheryprogress.org : เมื่อวันที่ 15 กุมภาพันธ์ 2566 ทางเวปไซต์ ได้อัพเดทสถานะของโครงการฯ โดยปรับระดับจาก Rating C (Some Recent Progress) เป็น Rating A (Advanced Progress) และมีงานที่ทำเสร็จสมบูรณ์แล้วเพิ่มขึ้นจาก 45% เป็น 65% นอกจากนี้ พบว่า มี Indicator สีเขียว เพิ่มขึ้นจาก 29% เป็น 32%

1.2 ผลการประเมินจากหน่วยงานประเมินภายนอก : โดยมีหน่วยงาน Marine Resources Assessor Group (MRAG) เป็นผู้ประเมินความก้าวหน้าโครงการฯ ซึ่งสมาคมฯ ได้จัดส่งเอกสารประกอบการประเมินไปยัง MRAG ในเดือนพฤศจิกายน 2565 จำนวน 8 กิจกรรม และเดือนธันวาคม 2565 จำนวน 13 กิจกรรม โดยทาง MRAG ได้ประเมินเอกสารเรียบร้อยแล้วและจัดส่งร่างเอกสารผลการประเมินกลับไปยังสมาคมฯ เมื่อ 1 กุมภาพันธ์ 2566 และเสนอให้มีการจัดการประชุม Stakeholder Meeting เพื่อชี้แจงกิจกรรมที่ยังมีข้อสงสัยหรือต้องการข้อมูลเพิ่มเติม ก่อนจัดทำเอกสารฉบับสมบูรณ์ต่อไป

2. การชี้แจงผลการประเมินรายกิจกรรมร่วมกับหน่วยงาน MRAG มีประเด็น ดังนี้

2.1 ขอให้ประเทศไทยยืนยันแนวทางการรายงาน Stock Status ของปูม้า โดยขอให้มีการรายงานทั้งในอ่าวไทยและในสุราษฎร์ธานี (พื้นที่นำร่อง) ซึ่งกรมประมงแจ้งว่า ขอใช้ค่า Maximum Sustainable Yield (MSY) เป็นวิธีการหลักในอนาคต เนื่องจากจะสะดวกต่อการกำหนด Harvest Control Rules (HCRs) ของการประมงปูม้าในอนาคตด้วย โดยในประเด็น HCRs จะมีการหารือเป็นการภายในก่อน และจะระบุมาตรการ HCRs ลงใน แผนบริหารจัดการประมงปูม้า (Blue Swimming Crab Fishery Management Plan : BSC FMP) ส่วนบัญชีแนบท้าย (Annex) ต่อไป

2.2 การประเมินประสิทธิภาพธนาคารปูม้า การปล่อยลูกพันธุ์ปูม้า ให้มีการเสนอมาตรการบริหารจัดการในอนาคต รวมถึงแนวทางที่จะลดการพึ่งพาธนาคารปูม้าเพียงอย่างเดียวในการฟื้นฟูทรัพยากรปูม้าในอนาคต อาทิ การกำหนดพื้นที่อนุรักษ์ การกำหนดขนาดตาอวน การกำหนดขนาดปูม้าเล็กสุดในการจับ เป็นต้น ซึ่งประเด็นนี้ทางทีมวิจัยจะจัดทำเป็น Recommendations และจัดส่งให้กับผู้ประเมินต่อไป

2.3 การศึกษาผลกระทบของคอกหอยต่อทรัพยากรปูม้า ซึ่งทางทีมวิจัยจะจัดทำแผนที่แสดงคอกหอยและการกระจายตัวของปูม้าในอ่าวบ้านดอนให้ใหม่ รวมถึงจะอธิบายปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อม อาทิ อุณหภูมิน้ำและค่าความเค็ม บริเวณคอกหอยที่ไม่เหมาะสมกับการอยู่อาศัยของปูม้า

2.4 ขอให้นำผลสัมฤทธิ์ของการทำ Fishery Refugia ในสุราษฎร์ธานี มาจัดทำ Management Strategy โดยทางกรมประมงจะนำประเด็นหารือกัยเป็นการภายในในประเด็นนี้อีกครั้ง

2.5 ขอให้นำผลการวิจัยเรื่อง Ghost Gear และ Ecosystem มาจัดทำเป็น Recommendations และระบุใน HCRs เพิ่มเติมใน BSC FMP

2.6 ขอให้เพิ่มเติมข้อมูลผลสำเร็จของโครงการฟื้นฟู Habitat (ป่าชายเลน ปะการัง และหญ้าทะเล) ของกรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง โดยสมาคมฯ จะประสานกับ ทช.เพื่อขอข้อมูลสำหรับการประเมินในครั้งถัดไป

2.7 ขอให้กรมประมงอธิบายเพิ่มเติมในส่วนของการติดตามการทำประมงผิดกฏหมายของเรือประมงพื้นบ้าน โดยกรมประมงมีข้อมูลดังกล่าวและจะจัดส่งให้กับสมาคมฯ เพื่อแปลเป็นฉบับภาษาอังกฤษก่อนส่งให้ผู้ประเมินต่อไป

2.8 ขอข้อมูลเพิ่มเติมจากกรมประมงเกี่ยวกับ โครงการซื้อคืนเรือประมง โดยกรมประมงมีข้อมูลดังกล่าวและจะจัดส่งให้กับสมาคมฯ เพื่อแปลเป็นฉบับภาษาอังกฤษก่อนส่งให้ผู้ประเมินต่อไป

2.9 ข้อมูลผลการจับจากเรือประมงปูม้า (ลอบปูและอวนจมปู) แบ่งตามขนาดเรือ (ต่ำกว่า 10 ตันกรอส, 10-29 ตันกรอส และ มากกว่า 30 ตันกรอส) โดยกรมประมงมีข้อมูลดังกล่าวและจะจัดส่งให้กับสมาคมฯ เพื่อแปลเป็นฉบับภาษาอังกฤษก่อนส่งให้ผู้ประเมินต่อไป

2.10 ขอให้กรมประมงยกตัวอย่างการแก้ไขปัญหาด้านการประมงที่มีการเสนอจากชาวประมง 1 เรื่อง ที่นำไปสู่การออกประกาศในราชกิจจานุเบกษา พร้อมรายงานการประชุม และช่องทางการเผยแพร่ผลการแก้ไขปัญหาและประกาศที่เกี่ยวข้อง ซึ่งกรมประมงจะจัดทำตัวอย่างการเสนอเขตทำการประมงร่วมกับชาวประมง จนออกเป็นประกาศเขตทำการประมงพาณิชย์และพื้นบ้านที่ประกาศในราชกิจจานุเบกษา แล้วจะจัดส่งให้สมาคมฯ แปลเป็นฉบับภาษาอังกฤษ ก่อนส่งให้กับผู้ประเมินต่อไป

ทั้งนี้ สำหรับกิจกรรมที่กรมประมงและนักวิจัย สามารถจัดทำได้เลย จะเร่งส่งให้กับสมาคมฯ ภายใน 20-21 กุมภาพันธ์ 2566 ก่อนแปลและจัดส่งให้กับ MRAG ภายในวันที่ 22 กุมภาพันธ์ 2566 โดยผู้ประเมินจะจัดส่งผลการประเมินฉบับสมบูรณ์กลับไปยังสมาคมฯ ภายในสิ้นเดือนกุมภาพันธ์ 2566

3. การขยายพื้นที่ FIP ปูม้าในอนาคต โดยสมาคมฯ ได้ชี้แจงกับผู้ประเมินว่า ขอหารือกับ Stakeholder ก่อน เนื่องจากงบประมาณในการขยายพื้นที่ค่อนข้างสูง จึงจำเป็นต้องหารือเพิ่มเติมในส่วนของแหล่งงบสนับสนุนด้วย

4. ผู้ประเมินได้แจ้งว่า มาตรฐาน MSC จะมีการปรับปรุงมาตรฐาน จากเดิม version 2.1 เป็น Version 3.0 โดยจะมีการปรับเพิ่มเติมในหลักการที่ 2 ในประเด็น In-scope Species และ Out-of-scope Species รวมถึงการบริหารจัดการ Ghost Gear เพิ่อลดผลกระทบต่อแหล่งที่อยู่อาศัย (Habitat)